Roztocze to kraina geograficzna znajdująca się w południowo – wschodniej Polsce i zachodniej Ukrainie. Stanowi je pasmo wzniesień ciągnących się od Kraśnika po Lwów. Roztocze oddziela Wyżynę Lubelską i Wyżynę Wołyńską od Kotliny Sandomierskiej i Kotliny Naddniestrzańskiej.
W średniowieczu Roztocze zamieszkiwane było przez zachodniosłowiańskich Lędzian i znajdowało się na pograniczu Małopolski i Rusi, na obszarze tzw. Grodów Czerwieńskich. W wyniku walk polsko-ruskich większa jego część znalazła się w XI wieku w granicach Rusi. Jego lędziccy mieszkańcy zostali wysiedleni przez Jarosława Mądrego lub ulegli zruszczeniu.
Peryferyjne i pokryte gęstymi lasami Roztocze było słabo zaludnione. Dopiero po przyłączeniu Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego nastąpił stopniowy napływ osadników z Małopolski, Lubelszczyzny i Mazowsza. W okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów Roztocze znajdowało się w granicach województw: lubelskiego, bełskiego i ruskiego. Zamieszkiwane było głównie przez ludność polską (na zachodzie) i ukraińską (na wschodzie), w miasteczkach liczni byli Żydzi, występowali takżeNiemcy, Ormianie i Wołosi. Rozwój regionu hamowały powtarzające się najazdy tatarskie.
Po rozbiorach Roztocze znalazło się w granicach Austrii (Królestwo Galicji i Lodomerii). W 1809 roku jego północną część włączono do Księstwa Warszawskiego, a następnie Królestwa Polskiego w ramach Cesarstwa Rosyjskiego. W okresie powstania styczniowego było bazą polskich oddziałów partyzanckich (m.in. partii „Lelewela”).
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Roztocze wchodziło w skład województwa lubelskiego i lwowskiego.
Podczas kampanii wrześniowej na terenie Roztocza wojska niemieckie rozbiły liczne oddziały polskie, zmierzające w stronę Lwowa (Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim). Kraina ponownie została podzielona przez granicę, tym razem niemiecko-radziecką (powstała tzw. Linia Mołotowa). W czasie okupacji Roztocze było terenem działania polskich oddziałów partyzanckich, toczących boje z Niemcami (Powstanie zamojskie) oraz ukraińskimi nacjonalistami (Partyzanckie walki polsko-ukraińskie w latach 1944-1945). Ostatecznie Roztocze podzielono między Polskę a ZSRR. W latach 1944-1947 usunięto z polskiej części ludność ukraińską (przesiedlenia do ZSRR, później Akcja Wisła), a polską z ukraińskiej (Wysiedlenie Polaków ze Lwowa).
